FOKAL “Η ζωή μέσα από τα δικά σου μάτια”

Ανέκαθεν η φωτογραφία υπήρξε μία από τις δημιουργικότερες ενασχολήσεις, τοσο σε επαγγελματικό, όσο και σε ερασιτεχνικό επίπεδο. Οι άνθρωποι έχουμε την ανάγκη  των οπτικοποιημένων αναμνήσεων και των πνευματικών αποτυπώσεων. Για όσους η φωτογραφία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της έκφρασης τους και αναζητούν μια ομάδα, της οποίας τα μέλη γίνονται παρέα σε ένα ευχάριστο περιβάλλον και διδάσκονται θεωρητικά και πρακτικά το αντικείμενο, η FOKAL είναι ο ιδανικός προορισμός. 

Με αφορμή την ετήσια έκθεση φωτογραφίας της FOKAL “Fragments of Time” καθώς και την έναρξη των σεμιναρίων 2020-2021, βρεθήκαμε με τους διδάσκοντες της  Φωτογραφικής Ομάδας του Καλλιτεχνείου Αχαρνών, τους οποίους έχω τη χαρά να γνωρίζω προσωπικά και μιλήσαμε  στη φιλόξενη αυλή του Καλλιτεχνείου. Ο Παναγιώτης Αρμένης και ο Παναγιώτης Γεραβέλης δύο νέοι, δημιουργικοί και ταλαντούχοι άνθρωποι, μας συστήνουν τη FOKAL και περιμένουν να μοιραστούν μαζί σας το θαυμαστό κόσμο της φωτογραφίας.  

Artigo: Χαιρετώ τους διδάσκοντες της Φωτογραφικής Ομάδας. Γνωρίζω ότι στο χώρο αυτό ξεκινήσατε ως μαθητές και στην πορεία εξελιχθήκατε σε εισηγητές των σεμιναρίων. Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με την διδασκαλία και την καθοδήγηση των μαθητών στη φωτογραφία; 

FOKAL: Εκείνο που μας ώθησε στη διδασκαλία της φωτογραφίας, είναι η αγάπη μας για την ενασχόληση αυτή και η επιθυμία μας να μοιραστούμε όσο το δυνατόν περισσότερο, γνώση και εμπειρία με όσους αγαπούν αυτή τη δραστηριότητα. Είναι μια διέξοδος της καθημερινότητας που μπορεί να σου δώσει ωραίες στιγμές και να σε γεμίσει. Στην ομάδα μας θεωρούμε πολύ βασικό το φιλικό κλίμα. Επιδιώκουμε να συμμετέχουν όλοι ενεργά και να εκφράζονται ελεύθερα και καλοπροαίρετα. Ως εισηγητές, καθοδηγούμε όλους τους συμμετέχοντες τόσο ομαδικά όσο και σε ατομικό επίπεδο.

  “Φωτογραφίζω γιατί η φωτογραφία για μένα σημαίνει έκφραση”
Ο Παναγιώτης Αρμένης γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας. Σπούδασε πληροφορική στην Θεσσαλονίκη και η ενασχόλησή του με την φωτογραφία ξεκίνησε το 2007. Το 2010 η φωτογραφία γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του έχοντας πάντα ως στόχο την έκφραση. Έχει παρακολουθήσει τα σεμινάρια της σχολής Fokal την περίοδο 2012-2015 που πλέον είναι ο συντονιστής της. Έχει παρακολουθήσει διαδικτυακά σεμινάρια φωτογραφίας από το μουσείο σύγχρονης τέχνης της Νέας Υόρκης (ΜΟΜΑ) και από το φωτογράφικο πρακτορείο Magnum. Ιδιαίτερη αγάπη έχει για την καλλιτεχνική φωτογραφία καθώς και την ταξιδιωτική. Η δουλεία του έχει εκτεθεί σε πολλές φωτογραφικές εκθέσεις σε χώρους όπως η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και άλλους. “Φωτογραφία σημαίνει να παγώνεις το χρόνο βάζοντας μέσα σε αυτήν κι ένα κομμάτι από εσένα”.  

Artigo: Ας μιλήσουμε για τη λειτουργία της ομάδας. Πείτε μου λίγα λόγια για τα σεμινάρια που γίνονται καθώς επίσης και για τους χώρους που δραστηριοποιούνται τα τμήματα.

FOKAL: Τα σεμινάρια αποτελούνται από τρεις κύκλους. Πρώτος κύκλος είναι τα τμήματα των αρχάριων, δεύτερος κύκλος τα τμήματα των προχωρημένων και τρίτος κύκλος advanced που έχει στόχο την δημιουργία portfolios από τους συμμετέχοντες. 

Ξεκινώντας με το πρώτο κύκλο των σεμιναρίων, μαθαίνουμε κυριολεκτικά από την αρχή τον τρόπο που πιάνουμε μια φωτογραφική μηχανή και εν συνεχεία πάμε σε τεχνικά θέματα και ρυθμίσεις μιας κάμερας. Προχωρώντας περνάμε σιγά-σιγά και σε συνθετικούς κανόνες μέσα από διάφορες πρακτικές ασκήσεις, όπως για παράδειγμα το στήσιμο ενός κάδρου, τον φωτισμό και το ύφος που θέλουμε να αποτυπώσουμε. Παράλληλα, μελετάμε γνωστούς φωτογράφους και παρακολουθούμε την εξέλιξη του έργου τους. Έτσι, ο μαθητής, σε συνδυασμό με την εμπεριστατωμένη φωτογραφική παιδεία που αποκτά, ταυτόχρονα εξοικειώνεται με το μέσο (φωτογραφική μηχανή). Οπότε, με αυτό τον τρόπο βιωματικής διεξαγωγής των σεμιναρίων, αλλάζει άρδην τον τρόπος που παρατηρεί και εξετάζει τα φωτογραφικά στοιχεία τριγύρω του.   

“Να φωτογραφίζεις, σημαίνει να βάζεις στην ίδια ευθεία το μυαλό, το μάτι και το χέρι.

Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν

Στο δεύτερο κύκλο των σεμιναρίων κάνουμε μία καλλιτεχνική στροφή, μιας και το μάθημα δεν έχει να κάνει με την εφαρμοσμένη φωτογραφία, αλλά έχει ως στόχο την προσωπική έκφραση και δημιουργία. Συγκεκριμένα, δουλεύουμε με θεματικές ενότητες που βοηθούν τον συμμετέχοντα να διαμορφώσει το προσωπικό του ύφος και να πειραματιστεί. Κατά διάρκεια του μαθήματος οι συμμετέχοντες παρουσιάζουν τις φωτογραφικές ασκήσεις τους, τις οποίες συζητάμε-αναλύουμε-διορθώνουμε και εξελίσσουμε, το γνωστό “trial and error” – ο μαθητής μαθαίνει από τα “λάθη” του και τα “λάθη” των άλλων. Επιπλέον, καθόλη τη διάρκεια των σεμιναρίων προτείνουμε μία ολιστική καλλιτεχνική προσέγγιση. Εκτός από το έργο καταξιωμένων φωτογράφων, παροτρύνουμε τους μαθητές να αντλήσουν ιδέες και να πάρουν ερεθίσματα και από άλλες μορφές τέχνης όπως είναι ο κινηματογράφος, η λογοτεχνία, η ζωγραφική και το θέατρο. Οπότε, ολοκληρώνοντας το δεύτερο κύκλο, πατάμε πολύ γερά για να δημιουργήσουμε προσωπικές καλλιτεχνικές εικόνες με φαντασία και δημιουργικότητα.

“Φωτογραφίζω γιατί έτσι βάζω σε τάξη τα συναισθήματα μου”
Ο Παναγιώτης Γεραβέλης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε μηχανολογία στο ΤΕΙ Χαλκίδος . Ασχολείται με την φωτογραφία από το 2003 όταν και πήρε την πρώτη ψηφιακή φωτογραφική μηχανή. Το 2012 παρακολούθησε μαθήματα καλλιτεχνικής φωτογραφίας στην Fokal για τρία χρόνια όπου και έχει πάρει μέρος σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις. Έχει αναλάβει πληθώρα επαγγελματικών projects και προτιμάει να φωτογραφίζει έχοντας ως καμβά τους δρόμους της πόλης. 

Τέλος, στο τρίτο κύκλο των σεμιναρίων της FOKAL, μαθαίνουμε να δημιουργούμε προσωπικά Projects- Portfolios. Αναλύεται σε βαθύτερο πλαίσιο η καλλιτεχνική πορεία, η προσέγγιση και το ύφος των portfolios μεγάλων φωτογράφων, με σκοπό να πάρουμε ιδέες και στοιχεία για να γίνουμε όσο πιο αυτόνομοι σαν φωτογράφοι και να μπορούμε να ολοκληρώνουμε σφαιρικά ένα project. Ο συμμετέχων του τρίτου κύκλου επιλέγει ένα θέμα της αρεσκείας του, το οποίο καλείται να ολοκληρώσει μέσα στη σεζόν. Εμείς τον καθοδηγούμε με την κριτική μας και την μεθοδολογία μας και βάσει τις εμπειρίας μας πλάθουμε μαζί το τελικό αποτέλεσμα. 

Οι χώροι που λειτουργούν οι τρεις κύκλοι των σεμιναρίων μας είναι στο Καλλιτεχνείο (Αθανασίου Χειλίου 16 , Μενίδι, Αχαρναί) καθώς και στο Void.Photo (Τούσα Μπότσαρη 20, Κουκάκι, Αθήνα)

Artigo:  Θα ήθελα να ξέρω πως λειτουργεί το ομαδικό πνεύμα στην FOKAL. Υπάρχει διάδραση μεταξύ των μαθητών εκτός αίθουσας σεμιναρίων;

FOKAL: Κατά κύριο λόγο τα σεμινάρια είναι διαδραστικά τόσο εντός όσο και εκτός αίθουσας. Υπάρχουν προγραμματισμένα σεμινάρια που γίνονται σε εξωτερικό χώρο, σε αστικό τοπίο ή στην φύση εκτός πόλης με το φωτογραφικό μας εξοπλισμό, ώστε στην πράξη πλέον να συζητούμε για τις λήψεις και να επιλύσουμε  τις απορίες του κάθε μαθητή. Συγκεκριμένα, στη FOKAL διοργανώνουμε κάθε χρόνο ταξίδια. Ένα ταξίδι τριήμερο εντός Ελλάδος και ένα στο εξωτερικό διάρκειας πέντε ημερών. Παράλληλα κάνουμε και φωτογραφικές εξορμήσεις μια φορά το μήνα. Οι μηνιαίες εξορμήσεις είναι προκαθορισμένες χρονικά, ώστε να γνωρίζουν οι συμμετέχοντες το πρόγραμμα. Είναι ομαδικές για τα τμήματα, ώστε να έρθουν σε επαφή οι μαθητές όλων των κύκλων και να ανταλλάξουν απόψεις, ιδέες και εμπειρίες. Αυτή η κοινή δράση είναι που μας φέρνει πιο κοντά και δένει κατά κύριο λόγο την ομάδα ανεξαρτήτου φωτογραφικής εμπειρίας και επιπέδου.

Ομαδική εξόρμιση FOKAL

Artigo: Φέτος η χρονιά ήταν για όλους λίγο διαφορετική, καθώς αναγκαστήκαμε να περιοριστούμε σπίτια μας για ένα διάστημα. Πως ήταν αυτό για την ομάδα; Το διαδίκτυο εξυπηρέτησε τη FOKAL;

FOKAL: Είναι γεγονός πως η ροή των μαθημάτων διά ζώσης διεκόπη με το lock down, παρ’ όλα αυτά εμείς άμεσα προσαρμοστήκαμε και ξεκινήσαμε διαδικτυακά μαθήματα με στόχο να μη χαθεί η σεζόν, και η «επαφή» μας. Οπότε συνεχίσαμε με σύγχρονα μαθήματα μέσω Skype, με αναπροσαρμοσμένη ύλη και θεματικές ενότητες με αντίστοιχες ασκήσεις. Η διαδικασία εξελίχθηκε με επιτυχία, μιας και οι συμμετέχοντες ανταποκρίθηκαν πολύ θετικά και διαμόρφωσαν ένα πολύ ωραίο υλικό. Δεδομένων των συνθηκών, καμβάς τους ήταν ο ιδιωτικός τους χώρος τους. Αυτό λειτούργησε εξαιρετικά, όπως φαίνεται εκ του αποτελέσματος. Σημαντικό επίσης ήταν πως είχαν κάτι να περιμένουν μιας και όλα πάγωσαν σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα, οπότε η δημιουργικότητα και η τέχνη  είναι πάντα μια καλή διέξοδος και ένα καταφύγιο ειδικά σε τέτοιου είδους περιστάσεις. 

Φωτογραφία: Παναγιώτης Γεραβέλης

Τα σεμινάρια που γίνονται διά ζώσης, θα γίνονται διαδικτυακά εφόσον κριθεί αναγκαίο και εδώ είναι ένα καλό σημείο να αναφέρουμε, πως η FOKAL, έκανε σεμινάρια μέσω διαδικτύου και πριν το lock down σε ανθρώπους που δεν δύνανται να παρακολουθούν από κοντά για διάφορους λόγους, όπως ΑΜΕΑ ή μακρινές αποστάσεις και φοιτητές εκτός συνόρων. Φέτος υπάρχει η επιλογή για παρακολούθηση των σεμιναρίων είτε διαδικτυακά είτε διά ζώσης. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να επιλέξει τον κύκλο σεμιναρίων και τη μορφή διεξαγωγής ανάλογα με τις ανάγκες του. 

Artigo: Τι χρειάζεται κάποιος για να δηλώσει συμμετοχή στη FOKAL;

Κούβα
Φωτογραφία: Παναγιώτης Αρμένης

FOKAL: Η Φωτογραφική μας ομάδα απευθύνεται σε όλους. Από τον άπειρο θαυμαστή της ενασχόλησης μέχρι και τον έμπειρο ερασιτέχνη φωτογράφο, ο οποίος θέλει να επεκτείνει τις γνώσεις και τις εμπειρίες του. Δεν υπάρχει ανώτερο και κατώτερο όριο ηλικίας. Ανάλογα με το επίπεδο του κάθε ενδιαφερόμενου, σε συζήτηση μαζί μας, εντάσσεται στο αντίστοιχο τμήμα . Στο πρώτο κύκλο σεμιναρίων δεν απαιτείται ιδιαίτερος φωτογραφικός εξοπλισμός, αρκεί η κατοχή ενός απλού κινητού με κάμερα για να δουλέψουμε πάνω σε συνθετικούς κανόνες, να ξεκινήσουμε να βλέπουμε εικόνες και να μπορούμε να εκφραστούμε. Στο δεύτερο κύκλο σεμιναρίων συνήθως η φωτογραφική μηχανή έχει αποκτηθεί, κάτι που βοηθά περαιτέρω τη δημιουργικότητα και την συγκέντρωση πάνω στις λήψεις. Προφανώς δεν μας απασχολεί το μοντέλο της κάμερας καθώς η κάμερα είναι απλά το μέσο για την δημιουργία και τίποτα περισσότερο. Ως εισηγητές άλλωστε είμαστε διαθέσιμοι να καθοδηγήσουμε τους συμμετέχοντες με την επιλογή εξοπλισμού ανάλογα τις ανάγκες του καθενός.

Artigo: Ποιος είναι ο στόχος σας ως Φωτογραφική Ομάδα;

FOKAL: Στόχος μας είναι μέσω των τριών σεμιναριακών κύκλων ο κάθε συμμετέχον να αναπτύξει την ατομική του έκφραση και να διαμόρφωση το προσωπικό του ξεχωριστό ύφος. Ένας εξίσου σημαντικός στόχος είναι η οικοδόμηση μίας ομάδας ανθρώπων οι οποίοι μέσω της δημιουργίας κοινών Projects θα μοιράζονται τις εμπειρίες και την αγάπη τους για τη φωτογραφία.  

Artigo: Κάθε χρόνο η σεζόν κλείνει μία έκθεση φωτογραφίας. “Fragments of Time”. Η ετήσια έκθεση Φωτογραφίας της FOKAL για τη σεζόν 2019-2020. Μου αρέσει πολύ ο τίτλος, τι τον ενέπνευσε; 

FOKAL: “Fragments of Time” είναι ψηφίδες του χρόνου, επί της ουσίας αυτό ειναι και η ίδια η φωτογραφία, κάποια μικρά κομμάτια του χρόνου που έχουμε παγιδεύσει σε έναν αισθητήρα, σε μια φωτοευαίσθητη επιφάνεια. Μικρά παγιδευμένα κομμάτια του χρόνου. Κομμάτια διαφορετικών ανθρώπων που έχουν οδηγήσει σε ένα συνολικό αποτέλεσμα, το οποίο έχουμε τη χαρα να σας παρουσιάσουμε στις 11-20 Σεπτεμβρίου στην πανέμορφη, υπαίθρια αυλή του Καλλιτεχνείου. Ο χώρος λειτουργεί καθημερινά από τις 10:00 το πρώι έως τις 12:00 το βράδυ, όπου παράλληλα μπορείτε να απολαύσετε και τον καφέ σας ή το ποτό σας.

Στήσιμο της έκθεσης στο Καλλιτεχνείο
Φωτογραφία: Παναγιώτης Γεραβέλης

Artigo:  Πότε ξεκινούν οι εγγραφές; Σκοπεύετε σε μια πρώτη ανοιχτή συνάντηση, όπου μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να σας γνωρίσουν και να έρθουν σε μια πρώτη επαφή με το χώρο; 

FOKAL: Οι εγγραφές έχουν ήδη ξεκινήσει και συνεχίζονται. Η διάρκεια μαθημάτων για όλους τους κύκλους είναι εννέα μήνες, από Οκτώβριο έως Ιούνιο. Μπορείτε να μπείτε στο site μας και να συμπληρώσετε την φόρμα ενδιαφέροντος- εγγραφής, να επιλέξετε την περιοχή που σας εξυπηρετεί, είτε Αχαρνές στο Καλλιτεχνείο, είτε στο Κουκάκι στο void.photo. Τα πρώτα σεμινάρια ξεκινάνε την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου. Την ερχόμενη Τρίτη 15 Σεπτεμβρίου στο Κουκάκι και Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου στις Αχαρνές θα γίνει μια πρώτη συνάντηση γνωριμίας, όπου θα παρουσιαστεί το πρόγραμμα των συναντήσεων και οι ενότητες των σεμιναρίων ανά κύκλο. Θα επιλυθούν επίσης διάφορες απορίες για τα σεμινάρια και την εξέλιξή τους.

Για εγγραφές παρακαλώ συμπληρώστε τη φόρμα συμμετοχής

Με την ολοκλήρωση του κάθε κύκλου σεμιναρίων, οι συμμετέχοντες λαμβάνουν βεβαίωση παρακολούθησης, την οποία μπορούν να χρησιμοποιήσουν για οποιαδήποτε χρήση.

Artigo: Μια φωτογραφία κατά καιρούς μπορεί να εμπνεύσει έναν ποιητή ή έναν συγγραφέα, ένα ποίημα ή κάποιο κείμενο μπορεί να εμπνεύσει ένα φωτογράφο;

FOKAL: Η Ποίηση και η Φωτογραφία είναι πολύ κοντά στην φιλοσοφία τους, καθώς και τα δύο είναι λιτά και αφαιρετικά. Μέσα σε πολύ λίγες λέξεις ένα ποίημα μπορεί να αποδώσει ένα πολύ ωραίο νόημα και μια ολόκληρη ιστορία, περιεκτικά και συνοπτικά. Με τον ίδιο τρόπο και η φωτογραφία δεν είναι καθόλου φλύαρη. Μέσα από μία εικόνα μπορεί αντίστοιχα να ξεδιπλωθεί μια ιστορία και να σε κάνει να σκεφτείς και να φανταστείς πολύ ωραία πράγματα. Οπότε μπορεί ένας ποιητής να εμπνευστεί από μια φωτογραφία και ένας φωτογράφος μέσα από ένα ποίημα να δημιουργήσει μία ή περισσότερες εικόνες.

Φωτογραφία: Tαξιάρχης Γερονίκος

Αυτό, αν και δεν θέλαμε να το αποκαλύψουμε, ήταν έκπληξη για τους δευτεροετείς, είναι μια ενότητα που δουλεύουμε στο δεύτερο έτος, προς το τέλος του κύκλου και έχει και πολύ μεγάλη επιτυχία γιατί αρέσει σε όλους τους συμμετέχοντες. Είναι στην ευχέρεια τους αν θα επιλέξουν ένα ποίημα για να δημιουργήσουν ή να γράψουν ένα δικό τους που τους εκφράζει και θα το συνδυάσουν με την φωτογραφία.

Artigo: Ακούγονται πραγματικά όλα τόσο ενδιαφέροντα και σας ευχαριστούμε πολύ που τα μοιράζεστε μαζί μας. Κλείνοντας θα ζητήσω μια εμπειρία της Φωτογραφικής Ομάδας για να δημιουργήσει ο κάθε ενδιαφερόμενος μια φαντασία, ως προς το τι τον περιμένει! 

FOKAL: Μάρτιος του ‘19. Σε ένα από τα τριήμερα ταξίδια μας στη Λίμνη Δόξα, είχαμε προγραμματίσει αστροφωτογραφία. Νυχτερινό τοπίο δίπλα στη λίμνη και όλοι ήμασταν έτοιμοι για τη φωτογράφιση των αστεριών. Ξεκίνησαν τα βασικά, με οδηγό τις τεχνικές για τη σωστή λήψη και τελικά κατέληξε πολύ αργά το βράδυ σε μια αυτοσχέδια γιορτή με τσιπουράκι, φωτιές και πολλά γέλια με καλή παρέα!

Έτσι θα χαιρετήσουμε και εμείς, με μια τέτοια εικόνα και την ελπίδα πως τέτοιες παρέες κάνουν ένα κόσμο καλύτερο.

Επισκεφθείτε το επίσημο site της FOKAL

Ο δημιουργικός πολυχώρος του Καλλιτεχνείου σας περιμένει για διάφορες καλλιτεχνικές δραστηριότητες, καφέ και ποτό