Ταξιδεύοντας στην Μητρόπολη
Ταινία: Metropolis
Σκηνοθέτης: Fritz Lang
Επιβλητικά κτήρια, τεράστιες μηχανές, τρελοί επιστήμονες, ‘διαβολικά‘ ανδροειδή, ένας εγκέφαλος, χέρια και μία καρδιά συναντιούνται στην Μητρόπολη του Fritz Lang, δημιουργώντας μια μοναδική ιστορία ταξικών διαφορών, επιστημονικής φαντασίας και αγάπης.
Μέσα στον απόλυτο διαχωρισμό της πόλης, ο πλούτος χαράζεται σε υπέργειες συνοικίες, εντυπωσιακούς κήπους και φανταχτερές ενδυμασίες, ενώ από την άλλη οι εργάτες ζουν για να δουλεύουν υπόγεια, απεριόριστα και ανελέητα.
Η ισορροπία και η αποτελεσματικότητα του συγκεκριμένου συστήματος είναι αδιαμφισβήτητη, μέχρι τη στιγμή που η συνάντηση μιας ‘Αγίας’ και του γιου του ιδρυτή- προφανώς προνομιούχου-, θα γίνει ικανή να κινήσει τις μηχανές της πόλης και την αντίληψη όλων προς διαφορετική κατεύθυνση.
Το ‘ξύπνημα’ των εργατών βρίσκει εμπόδιο έναν φιλόδοξο επιστήμονα και το πιστό του ανδροειδές, το οποίο παίρνει τη μορφή της ‘Αγίας’ και ξεκινάει έτσι να φέρνει την κόλαση στην πόλη.
Μεταξύ πρελούδιου, ιντερμέτζου και furioso (φινάλε), τα κεφάλαια εναλλάσσονται σαν μέρη όπερας, τα λόγια που δεν ακούγονται παίρνουν τη μορφή μουσικής και οι κινήσεις συντονίζονται στους ήχους κάθε νότας.
Η γυναίκα συμβολίζεται ως η απόλυτη έννοια της ιερής, αγνής και άμωμης οντότητας. Λουσμένη τις περισσότερες φορές από φως,ο χαρακτήρας της Maria (Brigitte Helm) εμπνέει την εργατική τάξη να ελπίζει σε κάτι καλύτερο. Την ίδια στιγμή, το ανδροειδές παίρνοντας τη μορφή της, οδηγεί το πλήθος των εργατών σε πράξεις κολάσιμες με κίνδυνο τον εν δυνάμει θάνατο της ίδιας της πόλης. Η διττή σημασία της γυναίκας ως άγγελος και ως δαίμονας επικρατεί παντού στο έργο.
Η αντίθεση των γυναικείων χαρακτήρων είναι τόσο έντονη, όσο έντονη είναι η διαφορά της εργατικής και της άρχουσας τάξης. Επιφάνεια και έγκατα, μηχανές που υπηρετούνται από ανθρώπους, για να υπηρετήσουν οι ίδιες εντέλει τους προνομιούχους.
Τα 7 αμαρτήματα που παίρνουν ζωή από το ανδροειδές, σε αντιδιαστολή με την αγιότητα της Maria. Η ίδια βρίσκεται ανάμεσα στον ιδρυτή της πόλης (Alfred Abel), τον γιο του (Gustav Fröhlich) που φέρει τον τίτλο του μεσολαβητή, προσπαθώντας για την αλλαγή που οι εργάτες προσμένουν και τέλος στην προσωποποίηση του απόλυτου κακού στο πρόσωπο του ίδιου του επιστήμονα (Rudolf Klein-Rogge), ο οποίος υπόσχεται πολλά στον καθένα, μα τηρεί τους όρκους μόνο για τον εαυτό του.
Όλες οι παραπάνω αντιθέσεις, συγκλίνουν εντέλει σε ένα και μόνο ερώτημα: Ο μεσολαβητής θα μπορέσει να ενώσει τα χέρια και το μυαλό αυτής της πόλης ή η κόλαση θα έρθει να δέσει τη λογική και των δύο μερών, καταστρέφοντας ότι την αποτελεί;
Μέχρι την παρουσίαση της απάντησης, ο Fritz Lang σε παρασύρει σε ένα ταξίδι από τα έγκατα της πόλης, μέχρι την επιφάνειά της και τούμπαλιν, ανάμεσα από φουτουριστικά/ρετρό κτήρια. Οι μηχανές φαντάζουν τεράστιες, πράγμα που υποδηλώνει από μόνο του ενδεχομένως μία φοβία για την τεχνολογία του μέλλοντος. Αυτό εντέλει φανερώνεται ξεκάθαρα στο πρόσωπο του ανδροειδούς που ενορχηστρώνει κάθε άσχημη πράξη, σαν μαέστρος. Ασπρόμαυρο στις αντιθέσεις του, ακραίο στους χαρακτήρες του, εντυπωσιακό στα σκηνικά του, μα πάνω απ’όλα πρωτοποριακό ως προς τα εξαιρετικά μηνύματά του, το ‘Metropolis’ διδάσκει τρόπους σκέψης και δείχνει τον δρόμο προς την ταξική -και όχι μόνο- ελευθερία και αρμονική συνύπαρξη.
