Η θριαμβευτική νίκη του βιβλίου έναντι κάθε είδους οθόνης

Έχετε αναλογιστεί ποτέ πώς αισθάνεστε αφού έχετε περάσει μια μέρα μπροστά σε μια οθόνη και πώς αισθάνεστε αν έχετε περάσει μια μέρα διαβάζοντας ένα βιβλίο; Η διαφορά των δύο είναι φανερή και την αποδεικνύουν μελέτες και πειράματα από όλον τον κόσμο. Παρακάτω θα δούμε μερικές από τις διαφορές του βιβλίου και της οθόνης.

-Πειράματα με 276 παιδιά στο Πανεπιστήμιο του Tohoku στην Ιαπωνία, έδειξαν ότι η παρακολούθηση τηλεόρασης διεγείρει μέσω του εγκεφάλου την επιθετικότητα, ενώ ταυτόχρονα μειώνει τη γλωσσική και συλλογιστική ικανότητα.  Το διάβασμα βιβλίου έχει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα. Στο Πανεπιστήμιο Emory στην Ατλάντα, δόθηκε στους φοιτητές το βιβλίο με τίτλο Pompeii του Robert Harriss, που καταπιάνεται με την έκρηξη του ηφαιστείου Βεζούβιου, επειδή είναι γραμμένο με πολύ φυσικότητα και παραστατικότητα και είναι βασισμένο σε πραγματικό γεγονός. Το αποτέλεσμα έδειξε ότι στον εγκέφαλο όσων φοιτητών τελείωναν το βιβλίο είχαν διεγερθεί τμήματα του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη γλώσσα, καθώς και τμήματα του εγκεφάλου σχετικά με την κίνηση, κάτι που δείχνει ότι ο αναγνώστης προσεγγίζει και συναισθάνεται τον ήρωα του βιβλίου.

-Η οθόνη μειώνει την ποσότητα και την ποιότητα της επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια μιας έρευνας, όπου παιδιά παρακολουθούσαν τηλεόραση και η μητέρα τους μιλούσε, τα παιδιά είτε δεν αποκρίνονταν, είτε αποκρίνονταν λέγοντας μη σχετικά πράγματα. Αντίθετα αποτελέσματα είχε η ανάγνωση ενός βιβλίου από τα παιδιά, τα οποία απαντούσαν στις ερωτήσεις της μητέρας τους και μάλιστα με ολοκληρωμένες προτάσεις και επεξηγήσεις.

-Η οθόνη και ειδικά η τηλεόραση είναι σχεδιασμένη για μια παθητική σχέση με τον δέκτη. Οι καταστάσεις δεν περιγράφονται με λεπτομέρειες, καθώς στόχος των τηλεοπτικών προγραμμάτων είναι να βρίσκονται οι θεατές συνεχώς σε εγρήγορση και ο ρυθμός τους είναι γρήγορος και βιαστικός. Αντίθετα στο βιβλίο ο αναγνώστης έχει το δικό του ρυθμό και μπορεί να επικεντρώνεται σε όποιο σημείο θέλει και να σκέφτεται γύρω από αυτό το σημείο όσο θέλει. Να απελευθερώνει τη φαντασία του και φτιάχνει σκηνικά που ταιριάζουν στη δική του αισθητική.

-Σύμφωνα με μελέτες στο Πανεπιστήμιο της Ταϊβάν, αλλά και σε άλλη, του Πανεπιστημίου του Μεξικό, αποδείχθηκε ότι το μεγαλύτερο μέρος των φοιτητών που είχαν το υλικό του διαβάσματός τους σε υπολογιστές, εκτύπωναν τα κομμάτια εκείνα που τους δυσκόλευαν και ήθελαν να τα κατανοήσουν σε βάθος, ή αυτά που ήθελαν να τα διαβάσουν πιο προσεκτικά. Το διάβασμα σε χαρτί είναι πιο διεξοδικό και εντυπώνεται καλύτερα στη μνήμη.

-Το φως της οθόνης εκτιμάται από ειδικούς ότι κουράζει τα μάτια και δημιουργεί υπερένταση, με αποτέλεσμα να ατονεί η προσοχή του χρήστη. Επίσης, δεν έχει χαρακτηριστική “τοπογραφία”, όπως αυτή που δημιουργείται όταν διαβάζουμε βιβλία, όπου δημιουργούμε έναν νοητικό χάρτη για τις σελίδες και τα αποσπάσματα, “χωροθετώντας” τα μέσα στο κείμενο, βάσει ακόμα και του πάχους των σελίδων.

 

Αν η σχέση σας με τις οθόνες είναι πιο ισχυρή από όσο η σχέση σας με τα βιβλία, κάντε διαλείμματα από το περιβάλλον ρουτίνας σας, ώστε να αλλάζετε συχνά παραστάσεις, ή αν δεν μπορείτε να το κάνετε αυτό, κάνετε συχνές αλλαγές στο ήδη υπάρχον περιβάλλον σας. Με την προϋπόθεση ότι θα επιλέξετε να έχετε πάντα μαζί σας ένα πολύ καλό..βιβλίο!

Κάθε εξέλιξη της τεχνολογίας και της επιστήμης απαιτεί μέτρο, σεβασμό και ήθος. Για να απολαμβάνουμε τα αγαθά που αυτή η εξέλιξη μας χαρίζει, αποφεύγουμε την κατάχρηση και παλεύουμε για μια δημιουργική χρήση.

Πληροφορίες από: medium.com και kathimerini.gr