Το γράμμα του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι όταν γλίτωσε από το εκτελεστικό απόσπασμα, στον αδερφό του

Η σημερινή μέρα 169 χρόνια πρίν έβρισκε τον μεγάλο συγγραφέα Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, να δικάζεται για συμμετοχή σε προδοτική συνωμοσία. Την άνοιξη του 1849 είχε προσχωρήσει σε μια πολιτικοφιλοσοφική λέσχη που έγινε γνωστή ως κίνηση Πετρασέφσκι ή οι Πετρασέφσκηδες. Στις 16 Νοεμβρίου του 1849 καταδικάστηκε με τους συντρόφους του εις θάνατον. Ακολούθησε ένας πόλεμος νεύρων με εικονικές εκτελέσεις και ατέλειωτες ώρες παραμονής σε μια πλατεία της Πετρούπολης, στις 22 Δεκεμβρίου του 1849, σε αναμονή του εκτελεστικού αποσπάσματος. Τελευταία στιγμή και ως εκ θαύματος, κατέφθασε ένας ιππέας που έφερε τα χαρμόσυνα νέα. Ο Τσάρος Νικόλαος Α’ προσέφερε συγχώρεση στους καταδικασμένους. Αντί να εκτελεστούν, θα μεταφέρονταν στη Σιβηρία για κάτεργα. Ο Τσάρος είχε σώσει τη ζωή του Ντοστογέφσκι και εν αγνοία του, το μέλλον της παγκόσμιος λογοτεχνίας.
Η ποινή του μετατράπηκε τελικά σε τετραετή εξορία και καταναγκαστικά έργα στο Ομσκ της Σιβηρίας.

Το πρώτο πράγμα που θέλησε να κάνει ο μεγάλος συγγραφέας, ήταν να γράψει στον αδερφό του Μιχαήλ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι, καθώς του απαγορευόταν να τον δει εν όψει της επερχόμενης εξορίας του.

Ένα απόσπασμα από το γράμμα αυτό που αποδίδει τα μέγιστα για την αλλαγή στην αντίληψη της ζωής του Ντοστογιέφσκι που μόλις είχε γλίτωσει από βέβαιο θάνατο.

“Όταν αναπολώ το παρελθόν μου και σκέφτομαι πόσο χρόνο έχω χάσει για το τίποτα, πόσο πολύ χρόνο έχω σπαταλήσει ματαιοπονώντας, σε λάθη, τεμπελιά, σε ανικανότητα για να ζήσω – πόσο λίγο εκτιμούσα τη ζωή, πόσες φορές αμάρτησα ενάντια στην καρδιά μου και στην ψυχή μου – τότε η καρδιά μου ματώνει.

Η ζωή είναι ένα δώρο, η ζωή είναι ευτυχία, κάθε λεπτό μπορεί να είναι μια αιωνιότητα ευτυχίας. Δεν είμαι ούτε κακόκεφος ούτε αποκαρδιωμένος. Η ζωή βρίσκεται παντού, η ζωή είναι εντός μας, όχι εκτός μας.

Θα βρίσκομαι ανάμεσα σε ανθρώπινα πλάσματα και θα είμαι ένας άντρας μεταξύ αντρών κι έτσι θα παραμείνω για πάντα, δεν θα αποκαρδιωθώ και δεν θα τα παρατήσω ό,τι κι αν συμβεί – αυτό είναι η ζωή, αυτό είναι το νόημά της, θα το θυμάμαι για πάντα. Αυτή η ιδέα έχει κυριεύσει τη ζωή μου και το αίμα μου.”