Τέλλος Άγρας “Κάποτε ξένος έρωτας ανώφελα προσμένει να ζεσταθεί απ΄την έρημη καρδιά μας που πεθαίνει.”
“Σ΄ένα άδειο χρώμα, ένα φευγάτο μύρο που πεθαίνει,
το καλοκαίρι που αγαπούσαμε απομένει.
Στις καταχνιές μέσα, μαζί με τη θλιμμένη δύση,
το καλοκαίρι που αγαπιόμαστε έχει σβήσει.
Τάχα δεν είναι διαλεχτή κ΄η ώρα
νοτιάς το χώμα σα μουσκεύει;
και φύλλα, φύλλα πέφτουν πεθαμένα,
στις στέρνες μέσα, φύλλα, πριν την ώρα, ένα προς ένα;
… παίζει, σαν άχνη ξέχρωμη, λίγη αντηλιά απ΄τη δύση
στο δρόμο, μέσα απ΄τ΄άτρεμα κλαριά που έχουν μαδήσει …
Φαντάστικα τον άγριο σχοίνο κάτω στο χωράφι
σαν να το ζώνει κέρινη φλόγα πολλή, από θειάφι …
… Κάποτε ειν΄οι καρδιές τα φύλλα που οι νοτιές ποτίζουν
και τα σκουντούν στα τρίστρατα και τα κλωθογυρίζουν …
Κάποτε είναι μιά αγνώριστη ευωδιά που αναστενάζει:
η βλάστηση που σήπεται, όλη μαζί, τη βγάζει.
Κάποτε ξένος έρωτας ανώφελα προσμένει
να ζεσταθεί απ΄την έρημη καρδιά μας που πεθαίνει.”
Τέλλος Άγρας (1899-1944) Μονοτονία, ποίημα του 1934
Ο ποιητής Τέλλος Άγρας (το πραγματικό του όνομα ήταν Ευάγγελος Ιωάννου) έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα, στις 12 Νοέμβρη του 1944. Στη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής η ευαίσθητη κατάσταση της υγείας του, επιβαρύνθηκε καθώς στις 11 Οκτωβρίου του 1944, τραυματίστηκε από αδέσποτη σφαίρα των αλληλοσυγκρουόμενων Ταγμάτων Ασφαλείας και του ΕΑΜ στον αστράγαλο, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός, όπου τελικά πέθανε ένα μήνα αργότερα το Νοέμβριο, από σηψαιμία.
Είπαν για εκείνον:
“Ο Τέλλος Άγρας τοποθετείται στους έλληνες ποιητές του μεσοπολέμου, τους λεγόμενους νεορομαντικούς ή παρακμιακούς (Καρυωτάκης, Κλέων Παράσχος, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Κώστας Ουράνης κ.α.). Το ποιητικό του έργο είναι αποτέλεσμα δημιουργικής αφομοίωσης του πνεύματος του γαλλικού συμβολισμού και αισθητισμού ( Moreas, Laforgue, Verlain, Mallarme, Baudelaire κ.α.) αλλά και της ελληνικής ποιητικής παράδοσης από το δημοτικό τραγούδι ως τον Ιωάννη Πολέμη, τον Κωστή Παλαμά, το Μιλτιάδη Μαλακάση και τον Κωνσταντίνο Καβάφη. Κινήθηκε στα πλαίσια της εσωτερικότητας, της μελαγχολίας, της νοσηρότητας και της απαισιοδοξίας των συγχρόνων του, υιοθέτησε την ειδυλλιακή ενατένιση του παρελθόντος, ωστόσο παράλληλα χάρη στη βαθιά πνευματική του καλλιέργεια αρνήθηκε να παραδοθεί στην απελπισία και αγωνίστηκε να κρατηθεί από την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Πρέπει τέλος να σημειωθεί η αξία του κριτικού του έργου που χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη οξυδέρκεια, ευαισθησία, βαθιά γνώση της φιλοσοφίας και επαρκή ενημέρωση για τις σύγχρονές του ευρωπαϊκές θεωρίες της λογοτεχνίας και τον τοποθετεί στην πρωτοπορία της νεοελληνικής κριτικής σκέψης.”
Πηγη : Εθνικό κέντρο βιβλίου
Γεννήθηκε στην Καλαμπάκα, όπου υπηρετούσε τότε ως σχολάρχης ο πατέρας του Γεώργιος Ιωάννου. Η μητέρα του λεγόταν Ειρήνη Βλάχου, ενώ ο μικρότερος αδερφός του Χρήστος. Το 1906 μετακόμισαν οικογενειακώς στο Λαύριο, όπου ο ποιητής τελείωσε το Δημοτικό και το Ελληνικό Σχολείο. Το 1907 πρωτοεμφανίστηκε στη στήλη της αλληλογραφίας του περιοδικού Η Διάπλασις των Παίδων και από το 1911 έγραφε τακτικά στη στήλη συνεργασίας συνδρομητών του περιοδικού με το ψευδώνυμο Τέλλος Άγρας. Το 1916 αποφοίτησε από το Γυμνάσιο και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ’ όπου έλαβε το πτυχίο του το 1923. Το Μάιο του ίδιου χρόνου έγραψε στη Διάπλαση των Παίδων το πεζογράφημα ‘‘Αποχαιρετισμός’‘. Συνεργάστηκε και με άλλα περιοδικά, όπως με τη ‘‘Λύρα’‘, τον ‘‘Βωμό’‘, τους ‘‘Νέους’‘ κ.ά.
Το 1918 βραβεύτηκε στο Σεβαστοπούλειο διαγωνισμό, ενώ κέρδισε και βραβείο στο διαγωνισμό διηγήματος του περιοδικού Εσπερία στο Λονδίνο. Το 1921 έδωσε διάλεξη για τον Καβάφη στην αίθουσα του Ελληνικού Ωδείου. Την ίδια χρονιά μετέφρασε τις ‘‘Στροφές’‘ του γαλλόφωνου Έλληνα ποιητή Ζαν Μορεάς (Jean Moreas). Το 1924 εργάστηκε στο Υπουργείο Γεωργίας και το 1927 διορίστηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη, θέση που παρέμεινε ως το θάνατό του.
Ο Τέλλος Άγρας έγραψε κυρίως ποίηση και κριτική λογοτεχνίας. Το 1934 κυκλοφόρησαν “Τα βουκολικά και τα εγκώμια,” η πρώτη ποιητική του συλλογή και το 1939 η δεύτερη με τίτλο “Καθημερινές”, που τιμήθηκε το 1940 με το ” Α΄Κρατικό Βραβείο Ποίησης”. Μεγάλο μέρος του έργου του εκδόθηκε μετά το θάνατο του.
Πηγές: info-grece.com, Βικιπαιδεία
